تفلیس همچنان ناآرام؛ نگاهی به اعتراضات سیاسی در گرجستان - ورزش و تندرستی

به گزارش ورزش و تندرستی، پنجشنبه شب گذشته نیروهای غربگرای مخالف دولت گرجستان در اعتراض به سفر هیئت مجلسی روسیه به این کشور در برابر مجلس گرجستان در تفلیس تجمع اعتراض آمیزی برگزار کردند که با مداخله پلیس به خشونت کشیده شد.

به گزارش گروه بین الملل ورزش و تندرستی، یگان های پلیس از کوشش مخالفان دولت برای ورود به داخل مجلس گرجستان جلوگیری نموده که در جریان آن 240 نفر از جمله 80 نفر از نیروهای پلیس زخمی شدند. بر اساس اعلام وزارت کشور گرجستان در ارتباط با این تظاهرات 305 نفر نیز بازداشت شده اند. معترضان سرگئی گاوریلوف نماینده مجلس دومای روسیه را که در رأس هیئتی دیپلماتیک برای شرکت در اجلاس مجمع بین مجلسی ارتدوکس در تفلیس وارد گرجستان شده بود، به حمایت از منطقه تجزیه طلب آبخازی و اوستیای جنوبی متهم می نمایند. در پی این تظاهرات ایراکلی کوباخیدزه رئیس مجلس گرجستان یک روز بعد و در روز آدینه از مقام خود کناره گیری کرد.

این تظاهرات در خیابان روستاولی در مرکز تفلیس و در نزدیکی مجلس گرجستان صورت پذیرفت و با گذشت چند روز هنوز ادامه دارد. این خیابان محل شروع رویدادهای مهمی در تاریخ معاصر گرجستان از جمله جنگ داخلی در سال 1991 و همچنین انقلاب گل سرخ در سال 2003 می باشد. در اکتبر سال 2012 نیز هواداران حزب رؤیای گرجستان وابسته به میلیاردر معروف بیدزینا ایوانیشویلی پس از پیروزی بر حزب حرکت متحد ملی وابسته به میخائیل ساکاشویلی در انتخابات مجلسی در همین خیابان راهپیمایی پیروزی برگزار کردند. اکنون پس از 6.5 سال از اقتدار حزب رؤیای گرجستان، نگرش افکار عمومی نسبت به این حزب به شدت دچار تغییر شده است. یکی از عوامل مهم در این تغییر نگرش را می توان عدم رضایت بخشی از مردم گرجستان نسبت به دنبال نکردن سیاست نزدیکی به غرب و دوری از روسیه از سوی حزب رؤیای گرجستان دانست.

این اعتراضات به این بهانه شروع شد که سرگئی گاوریلوف از نمایندگان دومای روسیه که ریاست یک مجمع مجلسی به نام مجمع بین مجلسی ارتدوکس را به عهده دارد در مجلس گرجستان سخنرانی کرد. گاوریلوف که در کرسی ریاست مجلس نشسته بود به زبان روسی سخنرانی کرد که با اعتراض مخالفان دولت این کشور روبرو شد و جمعی از فعالان سیاسی معترض، سخنرانی وی را برهم زدند و گاوریلوف مجبور به ترک مجلس شد. در جریان برگزاری این مجمع، رهبران حزب اپوزیسیون گرجستان اروپایی وارد سالن برگزاری شده جلسه را متوقف کردند. از اعتراضات اصلی آنها نشستن گاوریلوف بر کرسی ریاست در مجلس این کشور بود. آنها معتقدند که وی به درخواست و دعوت مقامات گرجستان بر این جایگاه نشسته است و از این رو حزب رؤیای گرجستان و رهبرانش را به وابستگی و سرسپردگی به روسیه متهم می نمایند. یکی دیگر از اعتراضات آنها نیز مربوط به سنگ اندازی دولت فعلی در ارتباط با ساخت پروژه عظیم بندر آناکلیا می باشد. در نتیجه اعتراضات مخالفان در داخل مجلس، مخالفان دولت مقابل مجلس نیز اجتماع نموده با نیروهای پلیس درگیر شدند که بر اثر آن دهها نفر مجروح شدند که بین مصدومین چند شهروند روس ازجمله ورزش و تندرستی نیز قرار داشتند. بر اساس گزارش رسانه های حامی دولت گرجستان، میخاییل ساکاشویلی رئیس جمهوری پیشین تحریک نماینده اعتراضات تفلیس بود و وی که در کییف پایتخت اوکراین به سر می برد از هواداران خود خواسته بود که علیه دولت گرجستان تظاهرات نمایند. این ناآرامی ها که با شعارهای ضدروسی از جمله روسیه اشغالگر جایی در گرجستان ندارد همراه بود منجر به استعفای رئیس مجلس گرجستان شد. سالومه زورابیشویلی رئیس جمهوری گرجستان نیز که در خارج از کشورش به سر می برد روسیه را به دست داشتن در ناآرامی ها متهم کرد.

مجمع بین مجلسی ارتدوکس ابتکاری است که از سوی دولت گرجستان با هدف تقویت همکاری بیشتر میان این کشور با دیگر کشورهای مسیحی ارتدوکس خصوصاً روسیه ایجاد شده است. به گزارش رسانه ها، دستورالعمل و برنامه های این مجمع شخصاً از سوی ایراکلی کوباخیدزه رئیس مجلس گرجستان با هماهنگی دولت باختادزه و رهبران حزب رؤیای گرجستان تهیه شده است، از این رو می توان این مجمع را تصمیم مشترک مقامات بلندپایه گرجستان دانست. در نهایت مقامات گرجستانی بیان کردند که دعوت از سرگئی گاوریلوف کار اشتباهی بوده است که استعفای رئیس مجلس را به همین دلیل می توان تحلیل کرد. از سویی نیز زاخاری کوتسناشویلی از اعضای حزب رؤیای گرجستان بیان کرد که از نمایندگی مجلس این کشور کناره گیری خواهد کرد. اما این اقدامات باعث رضایت معترضان نشده و آنها خواهان استعفای وزیر کشور گرجستان هستند. آنها گئورگی گاخاریا وزیر کشور را متهم می نمایند که شهروند روسیه است. به اعتقاد آنها گاخاریا مهم ترین لابی گر حامی روسیه و ولادیمیر پوتین در گرجستان است و هر کاری می نماید تا این کشور به سمت غرب نزدیک نشود. خواسته دیگر معترضان آزادی همه بازداشتی های اعتراضات اخیر است. همچنین مخالفان خواهان برگزاری انتخابات زودهنگام مجلسی و تغییر در سیستم رأی گیری در این کشور شده اند.

در پی تنش های اخیر نیز ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه دستور توقف پرواز هواپیماهای مسافربری این کشور از 8 جولای به گرجستان را صادر کرد. دستور رییس جمهوری روسیه همچنین شامل شرکت های هواپیمایی گرجستان شده و پوتین از هیئت دولت روسیه انجام اقدامات تعویق ناپذیر برای بازگشت شهروندان این کشور را که در گرجستان به سر می برند، خواهان شد. در حال حاضر هواپیماهای 6 شرکت هواپیمایی روسیه و 2 شرکت گرجستانی پروازهای متقابل میان دو کشور انجام می دهند و نیز بنا به آمار رسمی روسیه در پنج ماه اخیر 540 هزار شهروند این کشور به گرجستان سفر کردند که 31 درصد بیشتر در مقایسه با زمان مشابه یک سال قبل می باشد. نهاد دولتی امور گردشگری روسیه پیش بینی نموده که با به کارگیری محدودیت هایی برای شرکت های هواپیمایی، سفرهای گردشگری از روسیه به گرجستان 60 الی 70 درصد کاهش خواهد یافت.

در پی انقلاب مخملی سال 2003 میلادی بر اثر آن ادوارد شواردنادزه رییس جمهوری وقت گرجستان و از سیاستمداران کهنه کار شوروی سابق برکنار شد و حزب حرکت متحد ملی گرجستان به رهبری میخاییل ساکاشویلی سیاستمدار غربگرا در این کشور به قدرت رسید. تنش در روابط تفلیس و مسکو در ماه اوت سال 2008 میلادی به درگیری های نظامی گرجستان از یک طرف و نیروهای روسیه و مناطق تجزیه طلب آبخازی و اوستیای جنوبی از طرف دیگر منجر شد و نظامیان روسیه در جریان این درگیری ها تا 30کیلومتری تفلیس پایتخت گرجستان رسیدند، در نتیجه تفلیس روابط دیپلماتیک با مسکو را قطع کرد و این کشور را اشغالگر خواند.

با توجه به اعتراضات اخیر به نظر می رسد که دور جدید تنش ها بین روسیه و گرجستان پس از چند سال روند ترمیم روابط بار دیگر از سر گرفته شده است. نتیجه نهایی تقابل سیاسی اخیر در تفلیس تقریباً وابسته به نوع موضع گیری غربی ها در قبال این اتفاقات است. هم مقامات و هم نیروهای اپوزیسیون منتظر ارزیابی، واکنش ها و پیشنهادات ایالات متحده و اتحادیه اروپا هستند.